Ιγμορίτιδα
Το κείμενο δεν είναι ιατρική εργασία και δεν απευθύνεται σε υγειονομικούς. Είναι η αποτύπωση της καθημερινής μου συναναστροφής με τους ασθενείς και συνοδούς τους
Τι είναι η ιγμορίτιδα;
Ιγμορίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή των ιγμορείων, δεξιά και αριστερά της μύτης. Τα ιγμόρεια είναι κλειστές κοιλότητες κάτω από την περιοχή των ματιών. Παράγουν λεπτή βλέννα, η οποία παροχεύεται στη μύτη, μέσω πόρων. Με αυτόν τον τρόπο η ρινική κοιλότητα διατηρείται καθαρή και απαλλαγμένη από βακτήρια. Όταν αυτά τα βακτήρια δεν μπορούν να παροχετευθούν και παραμένουν μέσα στα ιγμόρεια, τότε προκαλούν τη φλεγμονή που ονομάζουμε ιγμορίτιδα.
Εκτός από τα ιγμόρεια υπάρχουν και άλλοι κόλποι όπως είναι
- οι ηθμοειδείς κυψέλες ανάμεσα στα μάτια μας
- ο σφηνοειδής κόλπος πίσω από τα μάτια μας
- και οι μετωπιαίοι κόλποι πάνω από τα μάτια μας.
Με τον ίδιο τρόπο και αυτοί μπορεί να αποφραχθούν . Η μην παροχέτευση των υγρών τους δημιουργεί φλεγμονές. Οι φλεγμονές αυτές γενικά ονομάζονται ρινοκολπίτιδες ή παραρρινοκολπίτιδες .Ο κόσμος όμως για ευκολία τις περιγράφει όλες ως ιγμορίτιδα.
Έτσι και αλλιώς τα ιγμόρεια ή γναθιαίοι κόλποι όπως αλλιώς λέγονται είναι οι μεγαλύτερες κοιλότητες των παραρρινίων και μολύνονται συχνότερα.
Τύποι ιγμορίτιδας
Οξεία βακτηριακή
Ξαφνική έναρξη συμπτωμάτων κρυολογήματος με καταρροή, βουλωμένη μύτη, πόνο στο πρόσωπο που δεν υποχωρεί μετά από 10 ημέρες. Πολλές φορές τα συμπτώματα έχουν μία τάση βελτίωσης όμως στη συνέχεια επανέρχονται και είναι χειρότερα από τα αρχικά.
Χρόνια ιγμορίτιδα
Λέμε την κατάσταση που ορίζεται από ρινική συμφόρηση, δυσκολία στην παροχέτευση των υγρών, πόνο στο πρόσωπο, πόνο κατά την πίεση σε διάφορα σημεία του προσώπου και μειωμένη αίσθηση της όσφρησης για τουλάχιστον 12 εβδομάδες.
Υποξεία ιγμορίτιδα
Την περιγράφουμε όταν τα συμπτώματα διαρκούν 4 με 12 βδομάδες.
Υποτροπιάζουσα οξεία ιγμορίτιδα
Όταν τα συμπτώματα επανεμφανίζονται 4 ή περισσότερες φορές σε ένα χρόνο και διαρκούν λιγότερο από 2 εβδομάδες κάθε φορά.
Έχετε απορίες;
Προγραμματίστε το ραντεβού σας!
Ποιος παθαίνει ιγμορίτιδα;
Η φλεγμονή αυτή μπορεί να συμβεί στον οποιοδήποτε. Ωστόσο, άτομα με ρινικές αλλεργίες, ρινικούς πολύποδες, άσθμα, διαταραχές ανατομικές της μύτης όπως σκολίωση ρινικού διαφράγματος, υπερτροφία ρινικών κογχών είναι πιθανό να παθαίνουν συχνότερα ιγμορίτιδα. Το κάπνισμα αυξάνει την πιθανότητα για συχνότερη τέτοια λοίμωξη.
Έχω ιγμορίτιδα, αλλεργία ή κρυολόγημα;
Είναι δύσκολο να διακρίνει ο ασθενής τη διαφορά μεταξύ κρυολογήματος, αλλεργιών και λοίμωξης των ιγμορείων. Το κοινό κρυολόγημα συνήθως επιδεινώνεται, κορυφώνεται και σιγά-σιγά εξαφανίζεται. Διαρκεί μερικές μέρες έως μία εβδομάδα. Ένα κρυολόγημα όμως μπορεί να μετατραπεί σε ιγμορίτιδα στην περίπτωση που δεν γίνει σωστή αντιμετώπιση. Η αλλεργική ρινίτιδα είναι και αυτή μία φλεγμονή της μύτης με πτάρνισμα φαγούρα στη μύτη και στα μάτια, συμφόρηση και καταρροή οπισθορρινική.
Η Ιγμορίτιδα και τα συμπτώματα αλλεργίας μπορεί να συμβούν συχνά ταυτόχρονα και με ένα κοινό κρυολόγημα.
Τις περισσότερες φορές είναι δύσκολο ο ασθενής να ξεκαθαρίσει την αιτία των συμπτωμάτων του. Είναι εύκολο όμως απλό και γρήγορο στο ΩΡΛ ιατρείο να γίνει η διάγνωση.
Τι προκαλεί την ιγμορίτιδα;
Ιγμορίτιδα μπορεί να προκληθεί από ιό, μικρόβιο η μύκητα. Οι αιτίες που δημιουργούν συνθήκες φλεγμονών είναι:
- Το κοινό κρυολόγημα
- Ρινικές και εποχικές αλλεργίες
- Πολύποδες
- Πρόβλημα στο διάφραγμα-σκολίωση ρινικού διαφράγματος
- Υπερτροφία των ρινικών κογχών
- Μόλυνση στα δόντια της άνω γνάθου.
- Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα
- Κατάχρηση φαρμάκων, αντιβιοτικών, ρινικών spray
- Το κάπνισμα αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης λοίμωξης
Συμπτώματα ιγμορίτιδας
- Οπισθορρινική καταρροή δηλαδή βλέννες οι οποίες έρχονται στο πίσω μέρος της μύτης προς το λαιμό
- Ρινική έκκριση με παχύρευστες κίτρινες οι πράσινες βλέννες
- Ρινική συμφόρηση μπούκωμα
- Αίσθημα πίεσης στο πρόσωπο ιδιαίτερα γύρω από τη μύτη τα μάτια και μέτωπο
- Πονοκέφαλος από ήπιος έως και δυνατός
- Πόνος στα δόντια ή ακόμα και στα αυτιά αντανακλαστικά
- Κακοσμία του στόματος
- Βήχας
- Κούραση
- Πυρετός
- Μείωση της όσφρησης αλλοίωση της γεύσης ή ακόμα και διαταραχές στην ακοή σε πιο προχωρημένες καταστάσεις
Έχετε απορίες;
Προγραμματίστε το ραντεβού σας!
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η επιμονή των συμπτωμάτων θα φέρει τον ασθενή στο ιατρείο μου. Εκεί είναι πολύ σημαντικό να γίνει μία πολύ σωστή λήψη του ιστορικού.
- Πώς ξεκίνησε
- Ποτέ και πώς εκδηλώθηκαν τα συμπτώματα
- Τι έκανε για να μειώσει και να βελτιώσει την εικόνα του
- Τι άλλα προβλήματα από το ανώτερο αναπνευστικό είχε στο παρελθόν
- Πότε είχε παρόμοια συμπτώματα τι είχε κάνει τότε.
Η φυσική και κλινική εξέταση θα ακολουθήσει το λεπτομερές ιστορικό. Η πρόσθια και οπίσθια ρινοσκόπηση που κάνω σχεδόν σε όλους τους ασθενείς μου θα με οδηγήσει και θα με κατευθύνει στη διαφορική διάγνωση της κλινικής του εικόνας. Μεγάλη και σημαντική βοήθεια στην κλινική εξέταση του ιατρείου μου παρέχει ο υπέρηχος ιγμορείων και ο ενδοσκοπικός έλεγχος της μύτης και των παραρρινίων.
Με αυτό τον τρόπο και με μία εξέταση που κρατάει 10 λεπτά έχω σαφή εικόνα για το αν είναι ή όχι ιγμορίτιδα, τι είδους θεραπεία θα δώσω και τι οδηγίες θα λάβει ο ασθενής μου.
Ο έλεγχος μπορεί να συνεχιστεί:
με εξέταση αίματος αν θέλουμε να διαπιστώσουμε πράγματι ότι οφείλεται σε κάποιο μικρόβιο
Αξονική τομογραφία όταν ψάχνουμε να βρούμε το ανατομικό αίτιο που προκάλεσε την ιγμορίτιδα.
Καλλιέργεια βλέννας η οποία πρέπει να γίνεται με ενδοσκοπικό έλεγχο ακριβώς στον πόρο του ιγμορείου.
Θεραπεία ιγμορίτιδας
Μία ήπια ιγμορίτιδα αντιμετωπίζεται απλά με ρινικά αποσυμφορητικά spray, φάρμακα για το κρυολόγημα, την αλλεργία και συχνές ρινοπλύσεις με φυσιολογικό ορό η θαλασσινό νερό. Η συχνή λήψη υγρών βοηθάει στην καλύτερη και γρηγορότερη αποδρομή της φλεγμονής.
Αν τα συμπτώματα της ιγμορίτιδας δεν βελτιωθούν μετά από 10 ημέρες τότε συνταγογραφώ αντιβιοτικά. Αποσυμφορητικά από το στόμα και ενδοκρινικά κορτικοειδή spray συμπληρώνουν την αγωγή.
Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουν οι ασθενείς μου ότι η κατάχρηση ρινικών αποσυμφορητικών όπως γνωστά spray που δεν συνταγογραφούνται μπορεί να δημιουργήσει στο αντίθετο αποτέλεσμα. Να κάνει δηλαδή εξάρτηση του ρινικού βλεννογόνου σε αυτές τις ουσίες με αποτέλεσμα να μειωθεί η φυσιολογική λειτουργικότητα της μύτης.
Η μακροχρόνια ιγμορίτιδα πρέπει να αντιμετωπίζεται με διαφορετικό τρόπο. Σκοπός μου και στόχος μου είναι να βρίσκω την υποκείμενη πάθηση που την προκαλεί. Σχεδόν πάντα πρέπει να γίνεται αξονική τομογραφία όπου μαζί με τον ενδοσκοπικό έλεγχο μου αναδεικνύουν την αιτία του προβλήματος. Η λύση τότε μπορεί να είναι και χειρουργική.
Στις επιμένουσες και μακροχρόνιες ιγμορίτιδες – παραρρινοκολπίτιδες εκτός από την καθημερινή χρήση και περιποίηση της μύτης με τις ρινοπλύσεις συστήνω και συνεχή χρήση ενδοκρινικών στεροειδών spray.
Η βοήθεια του ισχυρότερου αντιφλεγμονώδους φαρμάκου που έχουμε δηλαδή της κορτιζόνης μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις όπως για παράδειγμα στην έντονη ρινική πολυποδίαση να είναι απαραίτητη
Επιπλοκές από ιγμορίτιδα
Οι επιπλοκές δεν είναι πλέον ιδιαίτερα συχνές
Η καλή διαγνωστική προσπέλαση και διερεύνηση των παθήσεων, τα σύγχρονα ΩΡΛ ιατρεία ,η ευκολία πλέον των ασθενών να προσέρχονται στον ειδικό ιατρό και η πληθώρα των θεραπευτικών μεθόδων έχει κάνει τις περισσότερες επιπλοκές που συνέβαιναν στο παρελθόν σπάνιες περιπτώσεις.
Αναφέρω τη μηνιγγίτιδα, τις εγκεφαλικές φλεγμονές και αποστήματα ,τις φλεγμονές στους οφθαλμικούς κόγχους και στα κοντινά οστά. Αυτό θα συμβεί είτε από διασπορά του μικροβίου προς αυτές τις περιοχές κυρίως σε άτομα με μειωμένη ανοσολογική απάντηση ή όταν υπάρχει και βλάβη, φθορά των οστών που συνεπάγεται εύκολη πρόσβαση και επέκταση της φλεγμονής προς τα εκεί.
Πρόληψη
- Ρινοπλύσεις (το ξέπλυμα δηλαδή της μύτης με θαλασσινό νερό η φυσιολογικό ορό)
- Σωστή χρήση αντιαλλεργικών θεραπειών
- Συχνή χρήση στεροειδών ρινικών spray
- Αποφυγή σκόνης, γύρης, καπνού
- Αποφυγή συνωστισμού σε περιόδους επιδημιών
- Αποφυγή επαφής με αρρώστους, σε κλειστούς χώρους
- Συχνό πλύσιμο των χεριών, χρήση μάσκας
- Πιθανές αλλεργίες στο τρίχωμα των ζώων και στα ακάρεα
- Αποφυγή καπνού
- Κατανάλωση επιπλέον υγρών
- Εισπνοή υδρατμών και ουσιών που έχουν αντιφλεγμονώδη δράση ευκάλυπτος, μέντα λεβάντα για υποβοήθηση στη ρευστοποίηση της βλέννας.
- Καλός ύπνος, σωστή διατροφή, ξεκούραση, φροντίδα του ανοσοποιητικού μας συστήματος
- Κρατάμε τη μύτη μας ανοιχτή σε περιόδους που έχουμε έντονο συνάχι
Τι αποφεύγουμε στην ιγμορίτιδα;
- Το κάπνισμα και το αλκοόλ δημιουργούν προβλήματα στη φυσιολογική αιμάτωση των ρινικών βλεννογόνων.
- Το χλώριο στις πισίνες προκαλεί αντιδραστικό ερεθισμό στο ρινικό βλεννογόνο
- Οι καταδύσεις και οι βουτιές μπορούν να επιδεινώσουν την κατάσταση σε περιόδους ιγμορίτιδας
- Οι πτήσεις με αεροπλάνο θα πρέπει να αποφεύγονται. Στην περίπτωση που είναι υποχρεωτικό το ταξίδι θα πρέπει να γίνεται πολύ καλή αποσυμφόρηση της μύτης πριν και κατά τη διάρκεια της πτήσης.
- Οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει έντονη εισροή αέρα στη μύτη όπως χειμερινά σπορ, οδήγηση με μηχανή, ποδηλασία θα πρέπει να αποφεύγεται.
Πικραγγουριά και ιγμορίτιδα
Η χρήση της πικραγγουριάς είναι γνωστή από τα Αρχαία χρόνια και είναι πολλές φορές προτεινόμενη από μεγάλους ανθρώπους σαν μία παραδοσιακή εναλλακτική θεραπεία της ιγμορίτιδας. Παρόλο που πολύς κόσμος έχει δοκιμάσει αυτή τη λύση και έχει δει αποτελέσματα οφείλω να τονίσω τις δυσμενείς και πολλές φορές σοβαρές συνέπειες που μπορεί να έχει αυτή η χρήση.
Οι τοξικές ουσίες που περιέχει αυτό το φυτό μπορεί να ερεθίσει το βλεννογόνο της μύτης και να προκαλέσει μία υπέρμετρη ροή βλέννας και μαζί πύου το οποίο και φυσικά θα ανακουφίσει την ιγμορίτιδα. Όμως οι ανεπιθύμητες παρενέργειες αυτής της τοξικής ουσίας ξεκινούν από μία απλή αναφυλαξία μέχρι ένα έντονο αλλεργικό σοκ το οποίο μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές και ανεπανόρθωτες συνέπειες. Το τοπικό έγκαυμα, ο ερεθισμός των βλεννογόνων και η αλλοίωση τους δημιουργούν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα ρινικές συμφύσεις οι οποίες προκαλούν μεγάλη δυσκολία στην αναπνοή των ασθενών.
Ιγμορίτιδα και εναλλακτικές θεραπείες
Από τις εναλλακτικές θεραπείες που εφαρμόζονται σε προβλήματα των παραρρίνιων κόλπων ξεχωρίζω το βελονισμό.
Ανάλογα με το πρόβλημα, τη χρονιότητα και την εντόπιση ο κλασικός βελονισμός και ο ωτοβελονισμός μπορεί να ανακουφίσει και να βελτιώσει τη συμπτωματολογία ιδιαίτερα σε περιπτώσεις με αλλεργικό υπόστρωμα
Ομοιοπαθητική θεραπεία, φωτοθεραπεία, θεραπευτικό μασάζ προσώπου συμπληρώνουν τις εναλλακτικές μεθόδους αντιμετώπισης.
Ρινοπλύσεις
Οι ρινοπλύσεις δηλαδή το καθάρισμα της μύτης και όλων των ρινικών δομών με φυσιολογικό ορό ή θαλασσινό νερό είναι η σημαντικότερη περιποίηση της μύτης για όλα τα προβλήματα που μπορεί να εμφανιστούν στη μύτη από τη βρεφική ηλικία. Πρέπει να γίνεται καθημερινή συνήθεια όπως το πλύσιμο των δοντιών και θα πρέπει να εκτελείται σωστά.
Ο κλασικός τρόπος ρινοπλύσεων γίνεται με τη σύριγγα που την έχουμε γεμίσει με φυσιολογικό ορό η θαλασσινό νερό. Γέρνουμε το κεφάλι μας προς το ώμο μας και αδειάζουμε το περιεχόμενο στο ρουθούνι που είναι στο ψηλότερο σημείο. Δηλαδή γέρνουμε δεξιά το κεφάλι μας στο δεξί ώμο και αδειάζουμε τη σύριγγα στο αριστερό ρουθούνι. Το ίδιο κάνουμε και από την αντίθετη μεριά. Φροντίζουμε το περιεχόμενο της σύριγγας να μην είναι ούτε παγωμένο ούτε καυτό. Θερμοκρασία που πλησιάζει αυτή του σώματός μας δηλαδή περίπου στους 35 βαθμούς είναι ιδανική για τις ρινοπλύσεις. Ο σκοπός των πλύσεων είναι ο όρος να ξεπλένει, να καθαρίζει, να αναζωογονεί και να υγραίνει το ρινικό βλεννογόνο. Δεν θέλω να γίνεται με ιδιαίτερη πίεση. Η μεγάλη πίεση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα των αυτιών στα μικρά παιδιά κυρίως.
Μετά από κάθε πλύση προσπαθούμε να καθαρίσουμε τη μύτη μας φυσώντας ή ρουφώντας όχι με ιδιαίτερη πίεση. Προσπαθούμε να καθαρίσουμε εναλλάξ το ένα και μετά το άλλο ρουθούνι με ήπιες κινήσεις.
Υπάρχουν στην αγορά και συστήνω στους ασθενείς μου έτοιμες συσκευασίες ρινοπλύσεων προσαρμοσμένες είτε για μικρά παιδιά είτε για ενήλικες όπου το ρύγχος της συσκευασίας μπουκαλιού εισχωρεί εύκολα στο ρουθούνι και με μία σταθερή πίεση δημιουργούμε ένα κύκλωμα ρινικού καθαρισμού. Είναι εύκολο να το μάθει κάποιος και κυρίως τα μικρά παιδιά τα οποία μετά από τις πρώτες προσπάθειες το βλέπουν και σαν παιχνίδι.
Πώς περνάει η ιγμορίτιδα;
Ακολουθούν ορισμένοι τρόποι για να βοηθήσετε την ιγμορίτιδα να περάσει:
- Ρινικές πλύσεις
- Αποσυμφορητικά
- Ατμός
- Κομπρέσες στο πρόσωπο
- Αντιβιοτικά
- Ξεκούραση
- Κατανάλωση πολλών υγρών
Πώς μπορώ να προλάβω την ιγμορίτιδα;
- Να καθαρίζετε συχνά τα χέρια σας
- Αποφύγετε τη στενή επαφή με άτομα που έχουν κρυολόγημα ή άλλες λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού
- Μην καπνίζετε
Πως θα καταλάβω οτι έχω ιγμορίτιδα;
Εάν εμγφανίζεται κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα μπορεί να έχετε ιγμορίτιδα.
- Μπούκωμα μύτης
- Πόνος και αίσθηση πίεσης γύρω από τα μάγουλα, το μέτωπο, τα μάτια ή τη μύτη
- Πράσινο ή κίτρινο έκκριμα από τη μύτη
- Πονοκέφαλος
- Δυσκολία στην όσφρηση
- Κόπωση
- Βήχας
- Πυρετός
Για σαφή διάγνωση και αντιμετώπιση θα πρέπει να επισκεφθείτε τον ΩΡΛ σας.
Πηγές:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/chronic-sinusitis/symptoms-causes/syc-20351661
https://www.webmd.com/allergies/sinusitis-and-sinus-infection
https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/what_to_do_about_sinusitis